آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز • جلیل شهناز

تهیه کننده و مجریان: میترا خلعتبری / اسکندر آبادی

پخش شده از بخش فارسی دویچه وله در آلمان

تاریخ انتشار پادکست: ۲۶ خرداد ۱۴۰۱

copyright ©Deutsche Welle

در پادکست این هفته "آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز" از جلیل شهناز، نوازنده چیره‌دست ساز تار گفته‌ایم. شهناز از برجسته‌ترین موسیقیدانی است که در موسیقی معاصر ایران ظهور کرد. ۲۷ خرداد سالروز درگذشت اوست.

استاد جلیل شهناز زاده اول خرداد ۱۳۰۰ در اصفهان، ساز تار را نزد پدرش شعبان‌خان و برادرش حسین شهناز فرا گرفت.

این استاد به‌نام موسیقی، نوازندگی در رادیو اصفهان را از سال ۱۳۲۸ آغاز کرد و در سال ۱۳۳۶ به دعوت سازمان رادیو به تهران آمد و در برنامه‌های گوناگونی مانند برنامه گلها، ارکستر حسین یاحقی و… به عنوان تکنواز و همنواز به فعالیت پرداخت.

این نوازنده تار در طول زندگی هنری خود با هنرمندان مشهوری از جمله فرامرز پایور، حبیب‌الله بدیعی، پرویز یاحقی، همایون خرم، علی تجویدی، جهانگیر ملک، اسدالله ملک، حسن کسائی، حسین تهرانی، تاج اصفهانی، ادیب خوانساری، عبدالوهاب شهیدی، اکبر گلپایگانی، حسین خواجه امیری، محمد رضا شجریان و ... همکاری داشت.

شهناز در دهه ۱۳۶۰ همراه با فرامرز پایور (سنتور)، علی اصغر بهاری (کمانچه)، محمد اسماعیلی (تنبک) و سید محمد موسوی (نی) "گروه اساتید موسیقی ایران" را تشکیل داد.

استاد جلیل شهناز در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار هنر و موسیقی برگزیده و مدرک درجه یک هنری برای تجلیل از یک عمر فعالیت هنری به او داده شد.

در بزرگداشت استاد جلیل شهناز که در سال ۱۳۸۵ برگزار شده بود، حسن کسائی، نوازنده نی که همکاری دیرینه‌ای با جلیل شهناز داشت درباره او گفته بود: «شناخت موسیقی کار هرکسی نیست. همه موسیقی را گوش می‌دهند و دوست ‌دارند اما کسی که بتواند مقاماتی را که استاد شهناز نواخته‌اند را درک کند، بسیار نادر است. قدرت جلیل شهناز در جواب دادن و دونوازی خارق العاده ‌است. من ۶۰ سال با ایشان همنوازی کرده‌ام و ساز بنده با ساز شهناز گره خورده ‌است.»

در سال ۱۳۸۷ نیز محمدرضا شجریان، گروهی که با آن کار می‌کرد را به افتخار جلیل شهناز، گروه شهناز نام گذاشت.

جلیل شهناز در ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ در سن ۹۲ سالگی درگذشت و در بهشت‌ زهرای تهران به خاک سپرده شد.