کتاب باورهای بد

باورهای بد و اینکه چرا افراد خوب به آنها گرفتار می شوند

(BAD BELIEFS)

نویسنده: نیل لِوی فیلسوف

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/uE3AkZImdQQ

---------

کتاب "باورهای بد و اینکه چرا افراد خوب به آنها گرفتار می شوند" آخرین اثر نیل لِوی فیلسوف و پژوهشگر انگلیسی حوزه ذهن و اخلاق است. لوی آثار متعددی درباره تصمیم گیری های اخلاقی، آزادی اراده و مبانی عصب شناختی اخلاق دارد. پیش تر به کتاب مشهور وی با نام "اقبال سخت" در بحث درباره جبر و اختیار اشاره کردم. اکنون، او در آخرین اثر خود نگاه منسجم و خواندنی به چگونگی شکل گیری باورها دارد. چرا عده زیادی از انسان ها با وجود شواهد فراوان و رو به رشد درباره گرمایش انسان ساخته زمین، نظریه تکامل و اثربخشی درمان های پزشکی مدرن، سرسختانه از پذیرش این یافته ها خودداری می کنند؟ برای پاسخ به این سوال وی مروری به جریان ها و نظریات عمده درباره شکل گیری باورها دارد. او به نطریات عمده و متفکران مهم پشت آنها اشاره می کند و آنها را به نقد می کشد. بخشی از شکل گیری باورهای بد بدلیل نداشتن اطلاعات کافی و خطاهای شناختی و ضعف در تفکر نقاد است که لوی بر آنها صحه می گذارد. اما او معتقد است این عوامل برای توجیه انبوه مخالفت با جریان های علمی کفایت نمی کنند. در ادامه به هوگو مرسیه و دن اسپربر و به اصطلاح مکتب پاریس می پردازد. از هوگو مرسیه کتاب "دیروز که بدنیا نیامده ام" را پیش تر در همین صفحه معرفی کرده ام. اینکه ممکن است بسیاری باورهای بد لزوماً باور نباشند. افراد انها را برای نشان دادن وفاداری و تعلق خود به گروهی خاصی ابراز می دارند اما در عمل بر اساس آنها اقدام نمی کنند. در واقع به گفته وَن لووِن، پژوهشگر حوزه باورها، انسان ها دارای ساختار شناختی "دو نقشه ایی" هستند. می توانند به اضداد معتقد باشند بدون اینکه به تناقض برسند. بخشی از شناخت های ما نیز "حافظ هویت" ما هستند. اما در کنار توضیحات فوق، لوی دیدگاه اصلی خود را مطرح می سازد: او در این بخش از کارهای جوزف هنریک که قبل تر دو کتاب از او معرفی کردم نیز الهام گرفته است. انسان موجودی است فوق تقلیدگر و بخش عمده اگاهی و معرفت ما نه از طریق استدلال و اندیشه بلکه بواسطه برونسپاری پذیرش باورها به دیگران بدست می آید. در این میان تفاوت زیادی بین خردگرایان و خرد گریزان وجود ندارد. بلکه تفاوت در گروه مرجع هرکدام است. اینکه ما معرفت خود را در کدام گروه جستجو می کنیم و به ایشان اقتدا می کنیم؟! این اثر، کتابی است روان، روشنگر و پرکشش. خواندن آنرا به علاقمندان به علوم رفتاری و شناختی توصیه می کنیم.