Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.
*
Inniú an naoú lá déag de mhí Lúnasa. Is mise Gwyneth Nic Aidicín Ní Loinsigh.
D’fhoilsigh an Institiúid Taighde Eacnamaíochta agus Sóisialta tuarascáil maidir le tithíocht san Eoraip. Léirítear sa tuarascáil go bhfuil bearna ollmhór in úinéireacht tí idir daoine óga agus daoine aosta in Éirinn. Tá 80% de dhaoine níos sine ná 40 ina n-úinéir tí ach níl ach timpeall 30% de dhaoine faoi 40 ina n-úinéir tí. Mhéadaigh an bhearna sin faoi dhó idir 2014 agus 2019. Agus 68% de dhaoine idir 25 agus 29 ina gcónaí lena dtuismitheoirí fós, sin ardú mór ó 45% sa bhliain 2014. Tá 89% de dhaoine idir 20 agus 24 ina gcónaí lena dtuismitheoirí. Bunaíodh an tuarascáil ar shonraí ó 2019 agus deir saineolaí go bhfuil an scéal imithe in olcas ó shin amach. Fuair an tuarascáil a lán airde ar na meáin shóisialta agus daoine óga ag plé an streachailt atá acu tithíocht a fháil agus ardú rátaí eisimirce mar thoradh uirthi.
Tá Craobhchomórtais Lúthchleasaíochta an Domhain ar siúl i mBúdaipeist an tseachtain seo agus tá an fhoireann Éireannach is mó riamh le dul in iomaíocht i mbliana. Tá 2000 aclaí ó 200 tír i láthair, agus 24 i láthair ar son Éireann. Tá dóchas ollmhór ag Ciara Mageean ó Phort an Pheire agus Rhasidat Adeleke ó Thamhlacht bonn a thabhairt abhaile. Na haon aclaithe chun bonn a thabhairt abhaile as a bheith ag rith sna craobhchomórtais riamh ná Sonia O’Sullivan agus Eamonn Coghlan. Tá iníon O’Sullivan, Sophie O’Sullivan, le dul in iomaíocht sa rás 1500m i mbliana.
Tharla falscaithe uafásacha in Maui i Haváí, inár maraíodh níos mó ná 100 duine, agus cuireadh na mílte duine as a dtithe. Is í seo an fhalscaí is marfaí i Stáit Aontaithe Mheiriceá le céad bliain. Tá comhraiceoirí dóiteáin fós ag iarraidh an tine a cheansú ach tá an chuid is mó acu faoi smacht anois. Bhí falscaithe ar an Oileán Mór freisin ach ní chreidtear go raibh aon bhásanna i gceist. Bhí teochtaí curiarrachta ann ar fud an domhain i mbliana agus tá imní ar shaineolaithe a deir go bhfuil na tinte seo ag tarlú mar thoradh díreach ar athrú aeráide. Bhí tinte le feiceáil sa Ghréig, in Tenerife agus i gCeanada le déanaí freisin.
*
Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.
*
GLUAIS
úinéireacht tí - house ownership
ardú rátaí eisimirce - rise in rates of emigration
le dul in iomaíocht - to compete
aclaí - athlete
falscaithe - wildfires
teochtaí curiarrachta - record temperatures
Create your
podcast in
minutes
It is Free