آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز • پرویز مقصدی

تهیه کننده و مجریان: میترا خلعتبری / اسکندر آبادی

پخش شده از بخش فارسی دویچه وله در آلمان

تاریخ انتشار پادکست: ۴ مرداد ۱۴۰۳

copyright ©Deutsche Welle

در پادکست این هفته "آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز" از پرویز مقصدی، یکی از بزرگترین آهنگسازان موسیقی پاپ در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ ایران گفته‌ایم. نخستین ترانه‌ای که او آهنگسازی کرد، "نفرین" یا "سنگ قبر آرزو" بود که با صدای آرتوش منتشر شد.

پرویز مقصدی متولد ۱۴ اردیبهشت ۱۳۱۷ در روسیه بود. از او در کنار عطاءالله خرم، سورن و واروژان به عنوان یکی از افرادی که موسیقی پاپ را وارد ایران کرد یا دست‌کم بسیار در ترقی آن نقش داشت، یاد می‌کنند.

بسیاری از خوانندگان مطرح پاپ در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی در ایران کارشان را با مقصدی آغاز کرده بودند.

نخستین ترانه‌ای که پرویز مقصدی به صورت رسمی آهنگسازی کرد، "نفرین" یا "سنگ قبر آرزو" بر روی شعری از پرویز وکیلی با صدای آرتوش بود. با اینکه این خواننده در ابتدا نتوانسته بود، به خوبی از عهده اجرای این ترانه بربیاید اما در نهایت در سال ۱۳۴۲ برای بار دوم، اجرای قابل قبولی از آن داشت و پس از ضبط این صفحه، این ترانه به یکی از مشهورترین ترانه‌های آن زمان تبدیل شد.

در سال ۱۳۴۷ پرویز مقصدی ترانه‌ دیگری با نام "دریاچه نور" را ساخت که عارف آن را اجرا کرد و صفحه‌ این آهنگ نیز به سرعت در میان مردم دست به دست و باعث شهرت بیشتر این خواننده شد.

گوگوش هم نخستین آهنگ اختصاصی‌اش را در سال ۱۳۴۷ به نام "قصه وفا" با آهنگسازی او منتشر کرد. داریوش نیز با آهنگ "به من نگو دوست دارم" در تابستان سال ۱۳۵۰ از ساخته‌های مقصدی معروف شد.

مقصدی در دهه ۱۳۵۰ با تاسیس دفتری هنری در تهران، به آموزش جوانان مشتاق فراگیری موسیقی پرداخت. هم‌زمان آهنگسازی دوره‌ نخست شوی تلویزیونی "چشمک" را هم برعهده‌ گرفت.

مقصدی پیش از انقلاب اسلامی برای یک سال از ایران رفت اما دوباره به کشور بازگشت و در سال ۱۳۵۴ یا ۱۳۵۵ با مهدی ذکایی، سردبیر مجله جوانان مصاحبه‌ای کرد و از دل‌زدگی از دنیای موسیقی گفت.

در این مصاحبه مقصدی با گلایه از برخی از خوانندگانی که با آنها همکاری داشت، اعلام کرد احتمالا به زودی و برای همیشه ایران را ترک خواهد کرد.

او پس از انقلاب سال ۵۷ مجددا به آمریکا رفت و با وجود اصرارها و پیشنهادهای بسیار، ترجیح داد که از صحنه‌ فعالیت‌های هنری دور باشد و تا زمانی که در دوم فروردین ۱۳۸۸ در اثر سرطان ریه درگذشت، کسی خبری از او نداشت.