หลายคนคงเคยเห็นภาพรถรางที่กำลังจะวิ่งทับคน 5 คน ขณะที่มีทางเลือกว่าหากเปลี่ยนเส้นทางให้รถรางไปทับคน 1 คนแทน จะสามารถช่วยชีวิตคน 5 คนได้
นี่คือภาพ ‘ปัญหารถราง’ (Trolley problem) ซึ่งสร้างข้อถกเถียงทางจริยศาสตร์ว่าเราสามารถหาหลักการทั่วไป หรือคำตอบมาตรฐานสำหรับปัญหาเหล่านี้ได้หรือไม่
ปัญหารถรางไม่ใช่เรื่องที่หยิบยกขึ้นมาเพื่อการถกเถียงกันสนุกๆ ในโลกปรัชญา แต่ปัญหาลักษณะนี้ยังสะท้อนภาพปัญหาที่เกิดขึ้นจริงอย่างการตัดสินใจทำนโยบายใดๆ ของรัฐบาลที่อาจสร้างประโยชน์หรือความเสียหายให้คนบางกลุ่ม
101 In Focus สัปดาห์นี้ชวนคุยกันเรื่องปัญหารถรางจากคอลัมน์ 'Hard Choices' ของตะวัน มานะกุล ที่ว่าด้วยการหาคำตอบทางจริยศาสตร์ของเหล่าบรรดานักปรัชญาและนักทฤษฎีการเมือง
ดำเนินรายการโดย วจนา วรรลยางกูร บรรณาธิการ The101.world และ สมคิด พุทธศรี บรรณาธิการบริหาร The101.world
……………….
อ่านเพิ่มเติม
- Trolley problem #1: การเสียสละเพื่อส่วนรวมเป็นเรื่องที่ถูกต้องทางจริยธรรมเสมอไปหรือไม่?
https://www.the101.world/hard-choices-ep-1/
- Trolley problem #2: ‘ฆ่า’ กับ ‘ปล่อยให้ตาย’ – ทางเลือกที่ดูเหมือนจะมีคำตอบทางจริยศาสตร์
https://www.the101.world/hard-choices-ep-2/
view more