16 ส.ค. 63 - เลี้ยงชีวิตด้วยการฝึกตน : งานหลักของพวกเรา ในที่นี้คือการฝึกตน งานอื่นที่เหลือเป็นส่วนประกอบ ไม่ว่าจะเป็นการทำครัว กวาดใบไม้ ทำความสะอาดห้องน้ำ หรือว่างานเกี่ยวกับสื่อต่างๆ ที่จริงงานเหล่านี้จัดเข้าเป็นส่วนหนึ่งของการฝึกตนก็ได้ เพราะว่าขณะที่เราทำงานครัว ทำความสะอาด มันก็เป็นการฝึกตนไปด้วยได้ ฝึกตนในที่นี้เริ่มด้วยฝึกกาย ฝึกวาจาด้วยศีล แล้วก็ฝึกจิตฝึกใจด้วยการภาวนา
ชีวิตของเรา ทุกนาทีที่ตื่นขึ้นมาก็เพื่ออันนี้แหละเพื่องานนี้โดยเฉพาะ งานภาวนาคือการฝึกใจ หลวงพ่อคําเขียนเคยพูดไว้ว่าอาชีพของนักปฏิบัติคือการภาวนา ท่านใช้คำว่าอาชีพ เพื่อให้เห็นว่ามันแตกต่างจากอาชีพอื่น อาชีพอื่นเขาดัดแปลงสิ่งภายนอก ส่วนอาชีพของนักภาวนาคือดัดแปลง หรือว่าฝึกฝนตน อย่างที่เคยยกคาถาพุทธภาษิตว่า ชาวนาไขน้ำเข้านา ช่างธนูดัดธนู ช่างไม้ถากไม้ ส่วนบัณฑิตฝึกตน อาชีพของชาวนา ช่างธนู ช่างไม้ เป็นการดัดแปลงจัดการกับสิ่งต่างๆภายนอก วัตถุสิ่งของ เดี๋ยวนี้ก็รวมไปถึงอาชีพช่างเครื่อง ซ่อมแซมเครื่องยนต์ อาชีพช่างก่อสร้างก็สร้างบ้าน บางทีก็สร้างตึกใหญ่โต อันนี้ก็เป็นงานของผู้รับเหมาหรือวิศวกร มันเป็นอาชีพของเขา ซึ่งอาชีพเหล่านี้ก็ล้วนเป็นไปเพื่อจัดการกับสิ่งภายนอกให้เกิดประโยชน์
แต่ว่าบัณฑิตหรือว่าผู้ปฏิบัติธรรม อาชีพเดียวก็คือการฝึกตน ฝึกกาย วาจาและก็ฝึกใจฝึกจิตด้วยการภาวนา เวลาพูดถึงอาชีพ เราก็นึกถึงเงินทองที่เกิดจากอาชีพนั้นและเงินทองก็เอามาใช้เลี้ยงดู ส่วนใหญ่ก็ดูแลอำนวยความสะดวกให้กับร่างกาย หรือว่าชีวิตภายนอก มีเงินแล้วก็สามารถที่จะซื้อข้าว อาหารเครื่องนุ่งห่ม บ้านเรือน รถยนต์ สิ่งอำนวยความสะดวก อันนี้เรียกว่าเป็นเครื่องเลี้ยงชีวิต แต่เป็นชีวิตภายนอก ส่วนอาชีพของนักปฏิบัติเราจะเรียกว่าเป็นอาชีวะก็ได้ เพราะเวลาเราพูดถึงอาชีพนั้น เราก็นึกถึงเงินทองซึ่งเป็นสิ่งตอบแทน แต่จริงๆแล้วอาชีพหรืออาชีวะหมายถึงเครื่องเลี้ยงชีวิต อาชีพของชาวโลกเป็นไปเพื่อเลี้ยงชีวิตภายนอก
แต่อาชีพอาชีวะของผู้ปฏิบัติธรรมไม่ว่าจะเป็นนักบวช แม่ชี หรือฆราวาส คฤหัส เป็นไปเพื่อหล่อเลี้ยงชีวิตภายใน ชีวิตภายนอกต้องการข้าว อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค ที่อยู่อาศัย แต่ว่าสิ่งหล่อเลี้ยงชีวิตภายในของนักปฏิบัติมันก็คือสติ สมาธิ ปัญญา หรือกุศลธรรมเช่น เมตตา ขันติ สิ่งเหล่านี้เป็นอาหารของใจ มันเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงชีวิตภายใน อย่างที่พระจะสวดทุกเช้าตอนสุดท้าย ถึงพร้อมด้วยสิกขา และ ธรรม เป็นเครื่องเลี้ยงชีวิตของภิกษุทั้งหลาย เลี้ยงชีวิตคือเลี้ยงชีวิตภายในหรือชีวิตด้านใน ก็ต้องอาศัยธรรมหรือวินัย ส่วนพวกเราที่เป็นคฤหัสก็อาศัยธรรม วินัยก็อาจจะได้แก่ศีล เป็นเครื่องควบคุมกายวาจา ธรรมและศีลจะเกิดขึ้นได้จากการที่เรามาภาวนา แล้วก็มาปฏิบัติ
เพราะฉะนั้น ให้ระลึกหรือเตือนตนอยู่เสมอว่า อาชีพหรืออาชีวะของเรา ไม่ว่าจะเคยมีอาชีพใดมาก่อนที่จะบวชหรือก่อนที่จะมาที่นี่ แต่พอมาอยู่ที่นี่แล้ว อาชีพหรืออาชีวะของเรามีอยู่อย่างเดียวหรือว่า มีหลักมีอาชีพหลักก็คือการฝึกตน